De browserstrijd: Hoe Internet Explorer ten onder ging

Concurrentie

Het is november 2004. Internet Explorer is de alleenheerser onder de browsers – Opera leek niet te winnen van de gigant ondanks de 'klik-en-het-is-klaar'-procedure om nieuwe gebruikers te winnen –, maar krijgt nu echte concurrentie. Na twee jaar ontwikkeling en beta-testing is het moment daar: Firefox komt uit. De browser blijkt immens populair, in negen maanden tijd is het open-source project bijna vijftig miljoen keer gedownload. Al deze mensen gebruiken niet langer Internet Explorer en is Microsoft natuurlijk niet blij mee.

Firefox maakte bovendien gebruik van de eindeloze stroom van berichten over lekken en veiligheidsproblemen bij Internet Explorer. Het vertrouwen in Microsofts browser daalt flink en Firefox lijkt een betrouwbaar en degelijk alternatief. Door de negatieve aandacht voor Internet Explorer stapten veel mensen zelfs al over toen Firefox slechts nog een beta-versie had. In mei 2014 gebruikte wereldwijd 2,1 procent van de online gebruikers een Mozilla-browser. In november was dat 7,35 procent, waarvan zestig procent voor Firefox koos. In diezelfde periode, tussen mei en november, daalde het marktaandeel van Internet Explorer met vijf procent. 

Google mengt zich in de strijd

Vier jaar na de release van Firefox komt Google met een eigen browser: Chrome. Chrome introduceert enkele nieuwe features die de browser gewild maken onder het grote publiek. Zo gebeurde het voorheen vaak dat als een website niet goed opgebouwd was, de browser vastliep en afgesloten moest worden. Met Chrome werd dit probleem een stuk minder, al werkten niet alle websites en online services met deze browser. Daarnaast werden websites snel geladen en was de browser erg simpel en schoon. Helemaal nieuw was de manier om te zoeken. Via een Omnibox kon je zoektermen of url's invullen en het veld zocht zelf uit wat je precies wilde. Ook op het gebied van privacy deed Chrome iets goed met het incognito-venster.

Toen Chrome een maand op de markt was, had de browser Opera al verslagen. Google's browser had toen een marktaandeel van één procent, wat indrukwekkend is gezien Chrome pas een maand bestond. In april 2009, ongeveer zeven maanden na de release van Chrome, zien we echter dat Internet Explorer terrein begint te verliezen, terwijl Chrome en Firefox winnen. In twee jaar tijd ging het marktaandeel van Internet Explorer met 12,81 procent naar beneden naar 66,1 procent. Firefox klom naar 22,48 procent en Chrome naar 1,42 procent. Ook Safari was toen al een speler, maar was alleen op Apple's OS X te gebruiken. Toch hadden zij een marktaandeel van 8,21 procent.

In mei 2009 maakte Google een geheel nieuwe stap in de browseroorlog: reclame op televisie. Hoewel Firefox al reclame had gemaakt in print en op het internet, had tot nu toe nog geen enkele browser een eigen commercial op tv gehad.

Google lijkt te winnen

Vanaf maart 2010 werd Microsoft door de Europese Commissie verplicht gesteld om een keuze in browsers aan te bieden bij het installeren van Windows. Tot dat moment werd alleen Internet Explorer geïnstalleerd. Wilde je een andere browser, dan moest je deze via Internet Explorer downloaden. De regeling werd ingesteld om de concurrentie ook een kans te geven, in het voordeel van Chrome. In mei 2010 had Chrome in Europa een marktaandeel van 8,68 procent, 2,9 meer dan begin dat jaar. Internet Explorer stond toen nog op 43 procent en ook Firefox' marktaandeel daalde. Zij zakten met een procentpunt naar 38,8 procent.

Een jaar later overstijgt Chrome Firefox, maar Internet Explorer staat nog steeds aan kop. Chrome is gigantisch gegroeid en heeft nu een marktaandeel van 25,7 procent, terwijl Firefox op 25,2 procent blijft steken. Internet Explorer staat nu op veertig procent.

In mei 2012 is het zover: Internet Explorer is van zijn troon gestoten. Chrome leidt nu met 32,76 procent van het marktaandeel, terwijl Internet Explorer met 31,94 procent op de tweede plaats staat. Ook Firefox wordt nog steeds veel gebruikt, de browser bezit 25 procent van de wereldwijde markt.

En nu?

De browseroorlog leek een lange tijd beslecht. Chrome blijft aan de leiding. Afgelopen maand had de browser een marktaandeel van 46,2 procent, gevolgd door Safari met 16,4 procent. Internet Explorer staat nog steeds op de derde plaats met 13,5 procent en Firefox neemt de vierde plek in met 13,2 procent.

Maar nu laait de strijd opnieuw op. Microsoft geeft je in Windows 10 namelijk niet langer een keuze in browsers, maar installeert automatisch haar nieuwe browser: Microsoft Edge. Ongeacht je instellingen in Windows 7 of 8, na de update naar Windows 10 is Microsoft Edge je standaard browser. Opnieuw moet je Chrome of Firefox apart downloaden en dat schoot bij de ceo van Mozilla, Chris Beard, in het verkeerde keelgat. Hij schreef een brief naar Microsoft, waarin hij zegt dat Microsoft met deze stap de klok terugzet. Maar of Beard's intenties echt zo puur zijn, is nog maar de vraag. Het marktaandeel van Firefox keldert en Edge is geen welkome concurrent. Het is daarmee niet duidelijk of Beard zichzelf of de gebruiker wilt helpen.

De strijd is opnieuw begonnen en de spelers lijken voor het overgrote deel hetzelfde. Grote verandering is echter wie de 'Godzilla van de browsers' is. Waar in 2004 Internet Explorer de grote vijand was, is dat nu Chrome. De vraag is of Google zijn toppositie kan behouden met Edge als nieuwe concurrent. Eén ding is echter wel zeker: het tijdperk van Internet Explorer is in ieder geval voorbij.