Review: Dragon NaturallySpeaking Premium 12

Spraak- en taalapplicaties zijn er in verschillende soorten en maten, maar weinigen zijn zo grondig als Dragon NaturallySpeaking Premium 12. Dit softwarepakket zorgt ervoor dat je met spraak kunt communiceren met je computer. En dat werkt goed. Soms dan.

Je begint uiteraard met het installeren van het programma, waarna we een intensieve procedure doorlopen om het apparaat in te stellen op persoonlijk gebruik. Nu is zo'n procedure vaak saai, maar wel noodzakelijk. Je maakt namelijk een persoonlijk profiel aan waardoor het programma weet wat het kan verwachten qua stem, intonatie en woordgebruik. Tijdens de procedure spreek je verschillende zinnen uit waardoor het programma jouw spreekstijl herkent.

Daar houdt het niet bij op, want je kunt het programma ook documentmappen laten doorzoeken. Hierdoor leert Dragon jouw schrijfstijl en veelgebruikte woorden kennen. Dit zorgt voor een betere herkenning van woorden wanneer je in de microfoon spreekt.

Zodra je het programma opstart kies je jouw persoonlijk profiel uit zodat het programma optimaal reageert op je stem. Dan vind je bovenaan het scherm een zwevend kader vanwaar je opties kunt aanpassen, kunt wisselen tussen profielen en natuurlijk het programma kunt afsluiten.

Je kunt zowel tekstverwerken als je computer besturen en surfen op internet, allemaal via spraak.

Vaak denk je bij een programma als deze alleen aan tekstverwerking, maar dat is een misvatting. Natuurlijk, het gaat om het vertalen van taal, maar in feite bestuur je je gehele computer. Grof gezegd herkent het programma tekst en commando's. Met tekst spreek je alsof je typt, met commando's geef je opdrachten.

Tekst herkent het programma vanaf de start bijna probleemloos. Wel is het zaak om de microfoon stabiel en op gelijke afstand te houden wanneer je spreekt om fouten te voorkomen. Een headset is dus zeer aan te raden. Vervolgens weet het programma bijna feilloos en snel ieder uitgesproken woord naar tekst te vertalen. Ook kun je eerder opgenomen geluidsbestanden uit laten schrijven. Hier bemerkten we een hoop fouten. Jammer, want het had een mooie en gemakkelijke manier kunnen zijn voor het maken van transcripties.

Als je iets fout doet, wilt stoppen met het gebruik of een andere handeling uitvoeren die niets met tekstinvoer te maken heeft, dan gebruik je commando's. Helaas merk je dan meteen dat er nog een hoop winst te behalen valt op stemherkenning. Want commando's worden veel te vaak geïnterpreteerd als tekst. Dit is geen probleem als je geen tekst aan het invoeren bent en je dus een commando zo vaak als je wilt kan herhalen. Ben je hier wel mee bezig, dan zul je af en toe een foutje willen herstellen met een commando. Je kunt bijvoorbeeld de laatst toegevoegde woordgroep verwijderen met het commando 'schrap dat'. Nu weet ik niet hoe goed het programma leert, want hoewel dit met tekst wel snor zit, is het huilen wat betreft commando's. Na een week heb ik nog geen enkel woord kunnen schrappen op commando. Een illusie en vijf pagina's met daarop 'schrap dat' was de winst na een week mijn microfoon commando's te voeren.

Een behoorlijke teleurstelling, want het beperkt het programma meteen enorm. Nuance mikt hier niet alleen op secretaresses of slecht typende mensen, maar ook op mensen die om wat voor reden dan ook niet op normale wijze tekst in kunnen voeren. Dat betekent dat zij alsnog een muis of keyboard moeten gebruiken om commando's in te voeren en dat kan niet de bedoeling zijn.