De interface in 2025

Bij het ontwikkelen van een interface zijn een aantal dingen belangrijk. De voornaamste is gebruikersgemak. De mensen die van jouw product of dienst gebruik maken, hebben geen zin om uit te moeten zoeken hoe bepaalde functies werken. Dat moet vanzelf duidelijk worden aan de hand van de vormgeving, plaatsing en soms met een klein beetje sturing van bovenaf. De afgelopen jaren hebben interfaces een rappe ontwikkeling doorgemaakt, vooral door de opkomst van een aantal nieuwe besturingsmethodes. Met de introductie van het touchscreen leek de nabije toekomst te zijn gearriveerd en wisten bedrijven niet hoe snel ze deze nieuwe methode van besturen moesten implementeren.

Zo moet het niet

Met wisselende resultaten: kijk maar naar Microsoft’s Windows 8. De softwaremakers in Redmond focusten zich te veel op het ontwerpen van een prachtige nieuwe touchscreen interface, maar vergaten daarbij dat de meeste gebruikers nog gewoon met de bekende muis- en toetsenbordcombinatie werken aan hun desktop. Die zaten niet te wachten op een met blokjes gevulde interface die was ontworpen voor aanraakbesturing. Aan de andere kant van het spectrum vinden we de smartphones en tablets waar deze interface juist uitstekend tot zijn recht komt. Gebruik je Windows 8 en waarschijnlijk het aankomende Windows 10 op een device met aanraakscherm, is je ervaring heel anders. Het ontwerp van de tile-interface is namelijk op zich niet slecht, alleen het is niet gericht op de mensen die er het meest mee te maken hebben: de ‘ouderwetse’ desktopgebruikers. Juist bij het ontwerpen van een interface is het van belang om altijd de persoon die de interface moet gebruiken in je achterhoofd te houden. Iedereen moet in één oogopslag kunnen zien wat ze kunnen doen met een bepaalde functie, snel de zaken kunnen vinden die ze willen aanpassen, omdat die op een logische plek zijn geplaatst en als je wilt dat een gebruiker een bepaalde actie onderneemt, moet deze duidelijk zijn omschreven.

Interactie met alles

Maar het woord interface slaat niet alleen op de softwarekant. Ook op hardwaregebied zijn er nog flink wat innovaties mogelijk. De opkomst van de smartwatch biedt bijvoorbeeld een hoop kansen voor vernieuwingen. Maar ook de zelfrijdende en met internet verbonden auto moet tijdens het rijden kunnen worden bediend. Hierbij is het uitzonderlijk belangrijk dat de bestuurder zich kan concentreren op het verkeer, zeker nu verbonden auto’s net iets dichterbij zijn dan autonome voertuigen. Een interface, of die nu gebruik maakt van aanrakingen, stemaansturing of knoppen, moet vooral intuïtief zijn. Dat is nog niet simpel, zelfs de bekende touchscreen-interface waar we dagelijks gebruik van maken, is nog lang niet volwassen. Kijk maar naar het enorme aantal grappige blogs met bizarre fouten die worden veroorzaakt door te typen met een op aanraking gebaseerd toetsenbord. Een van de denktanks die werkt aan de verbetering van hoe je computers aanstuurt, is de Future Interfaces Group. Een paar van hun ideeën: een smartwatch die extra knoppen projecteert op je huid, interactieve oppervlaktes door gebruik te maken van een camera die diepte kan zien en misschien wel de meest bijzondere: een akoestische streepjescode die, wanneer je er met een vingernagel overheen krast, een complex geluid produceert dat kan worden omgezet naar binaire code.

Vooruitkijken

Toch zullen we voorlopig nog wel even vasthouden aan touchscreens, die je inmiddels in alle mogelijke vormen ziet. In auto’s, koelkasten, wearables, laptops en desktopcomputers. Schermen nemen hierbij steeds nieuwe vormen aan en kunnen worden ingebouwd in de meest vreemde vormen en maten. Een opvallende nieuwkomer met een interessant idee over hoe we in de toekomst gebruik maken van al die verschillende gadgets is Neptune. Deze startup maakt gebruik van één enkel device om al je andere apparaten mee aan te sturen. De Neptune Hub zit verwerkt in je smartwatch, maar dient ook als de aansturing voor ‘domme’ smartphone-, tv- en tabletschermen. Deze hoeven hierdoor geen aparte hardware meer te bevatten en bestaan alleen uit een touchscreen met camera’s en in het geval van je televisie uit een dongle die je via hdmi inplugt.

De ‘domme’ schermen bieden alle functionaliteiten die je gewend bent van je tablet of smartphone, maar maken gebruik van dezelfde gebruikersinterface als je smartwatch. Hierdoor heb je te maken met een uniforme gebruikerservaring op al je apparaten. Zo’n centrale aansturing van al je devices kan natuurlijk veel verder worden doorgevoerd. Stel je voor dat je alle aan internet verbonden apparaten aan kunt sturen met hetzelfde apparaat. De andere devices hoeven dan geen aparte dure hardware meer te bevatten en zijn allemaal identiek in gebruik, maar wel aangepast aan de formfactor.

En over tien jaar?

Het is natuurlijk nog maar de vraag of het model van Neptune over tien jaar de defacto opzet is voor devices. Waarschijnlijker is dat er helemaal niet zo veel veranderd in de manier waarop we met computersystemen omgaan. Niet alleen omdat iedereen gewend is aan de huidige manier van doen, maar omdat oplossingen als een toetsenbord en muis het resultaat zijn van een ontwikkeling die werd ingezet met de eerste typmachines. Wel zullen, net als het toetsenbord, de huidige technieken verder worden doorontwikkeld. Touchscreens worden accurater en zullen meer feedback bieden aan de gebruiker, stemherkenning wordt beter en zal in steeds meer apparaten worden toegepast. De bekende draaiknoppen en andere fysieke manieren om technologie te bedienen gaan echter nergens heen. Ze zijn gemakkelijk te begrijpen, behoeven geen verdere uitleg en de functie van de knop is bijna altijd meteen duidelijk. Waar het vooral om draait, is dat de interactie relevant is, geen extra kennis of kunde vereist en dat deze past bij het product dat je gebruikt. Niet heel anders dan nu het geval is.