Cyberaanvallen en aansprakelijkheid: hoe zit het met verzekeringen?
Cyberaanvallen gebeuren tegenwoordig steeds vaker met de digitale wereld die zich sneller en sneller ontwikkelt. Organisaties van elke omvang worden geconfronteerd met ransomware, datalekken en phishing campagnes, en de financiële en reputatieschade hiervan kan enorm zijn. Hierdoor rijst de vraag: wie is aansprakelijk wanneer een cyberincident optreedt, en hoe kan een verzekering helpen om de schade op te vangen? In dit blogartikel vertellen we daar meer over.
Wat zegt de wet?
In de kern draait aansprakelijkheid bij cyberaanvallen vaak om de mate van zorgvuldigheid die een organisatie heeft betracht om een incident te voorkomen. Nederlandse en Europese wetgeving, waaronder de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming), stelt eisen aan het beveiligen van persoonsgegevens. Als blijkt dat een organisatie nalatig is geweest, kan zij aansprakelijk worden gehouden voor materiële en immateriële schade. Datalekken kunnen leiden tot boetes van de Autoriteit Persoonsgegevens, én tot claims van gedupeerden die bijvoorbeeld identiteitsfraude ondervinden (Autoriteit Persoonsgegevens, 2023).
Welke verzekeringen spelen een rol?
Een standaard bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering dekt doorgaans schade die door het bedrijf wordt toegebracht aan anderen, maar richt zich vooral op fysieke schades of ongevallen. Dit betekent dat cyberincidenten meestal niet onder de dekking vallen.
Tegelijkertijd is er een groeiende markt voor cyberverzekering, specifiek ontwikkeld om organisaties te beschermen tegen digitale incidenten. Een cyberverzekering dekt bijvoorbeeld de kosten voor forensisch onderzoek, notificatie van getroffen partijen, juridische bijstand, boetes en soms zelfs losgeldaanspraken bij ransomware. Uit onderzoek blijkt dat dergelijke verzekeringen steeds vaker een standaardonderdeel worden van het risicomanagement voor bedrijven, vooral voor organisaties met grote hoeveelheden persoonsgegevens of vitale bedrijfsprocessen.
Waarom een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering alleen onvoldoende is
In tegenstelling tot cyberverzekeringen, biedt de klassieke bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering weinig tot geen bescherming bij cyberincidenten. De dekking is vooral gericht op materiële schade aan derden (zoals bijvoorbeeld een klant die struikelt over een kabel). Bij een datalek is de schade niet fysiek, maar digitaal en meestal indirect. Voorbeelden van zulk soort schade zijn reputatieverlies, claims van klanten of bestuurlijke boetes. Daarom is de bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering vaak ontoereikend voor moderne digitale risico's.
Een gespecialiseerde cyberverzekering
Een gespecialiseerde cyberverzekering is bij uitstek geschikt om digitale risico’s te mitigeren. Bij de selectie van een cyberverzekering is het cruciaal om de dekking goed te vergelijken: sommige polissen bieden full-service oplossingen inclusief crisiscommunicatie en vervolgmaatregelen, terwijl andere polissen alleen financiële schade dekken. Volgens verzekeraars groeit het aantal claims en de omvang daarvan, wat leidt tot nauwere acceptatiecriteria en soms hogere premies. Het is daarom verstandig om samen met een verzekeringsadviseur te bepalen welke dekking past bij de aard, omvang en risico’s van jouw organisatie.
Praktijksituaties waar verzekering een rol speelt
Stel, een organisatie wordt getroffen door ransomware en medewerkersgegevens worden versleuteld. De bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering biedt in dit geval niets. Een cyberverzekering zou echter de kosten voor het inhuren van digitale forensische experts, het onderhandelen met cybercriminelen (indien losgeld betrokken is), en re-integratie van systemen kunnen vergoeden. Tevens kan de cyberpolis de organisatie ondersteunen bij communicatie met getroffen klanten en toezichthouders. Vanuit aansprakelijkheidsoptiek kan dit voorkomen dat de organisatie ook in juridische procedures verwikkeld raakt.
Samengevat, de digitale wereld brengt nieuwe risico’s met zich mee, en aansprakelijkheid bij cyberincidenten is steeds vaker een realiteit. Hoewel een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering een basisbescherming biedt tegen fysieke of traditionele schades, is deze niet toereikend voor digitale schade. Cyberverzekeringen bieden daarentegen een gerichte en diepgaande dekking, inclusief respons, herstel en juridische bijstand. Organisaties doen er verstandig aan de risico’s helder in kaart te brengen en met een specialist te kijken naar passende oplossingen. Een goeddoordachte combinatie van zorgplicht, preventie en passende verzekeringsdekking vormt de basis van digitale weerbaarheid in het bedrijfsleven.
Lees meer
