Zo wapen je je tegen verkoopfraude

Foto: Designed by Freepik

Verkoopfraude kent meerdere verschijningsvormen, maar de kern is steeds dezelfde: criminelen misbruiken het vertrouwen tussen partijen in een zakelijk koopproces. In de praktijk zijn er veel dreigingen, maar het gaat vaak om:
 

• Vervalste bestellingen van nepklanten via e-mail, soms met nagemaakte bedrijfslogo’s.
• Spoofing van domeinen of e-mailadressen, waardoor het lijkt alsof een bestaande relatie communiceert.
• Deepfake-audio of -video in zeldzamere gevallen, bijvoorbeeld om een CEO of manager te imiteren.

Zodra een betaling is verricht of een levering is gedaan, verdwijnen de fraudeurs spoorloos. Dit soort aanvallen zijn moeilijk te detecteren omdat ze zelden geautomatiseerd zijn, maar juist met zorg voorbereid en toegespitst op de doelgroep - al lijkt daar de laatste tijd steeds meer verandering in te komen.

Impact op consument én bedrijf

Consumenten zijn natuurlijk snel de dupe van verkoopfraude: één foute stap en je bent je geld kwijt. Voor bedrijven is de impact alleen vaak groter dan alleen financieel. Zo kan je (trouwe) klanten verliezen of je reputatie om zeep geholpen worden door de hackers. Dat weet boomkweker José Huijbregts helaas als geen ander, vertelt ze aan EenVandaag. Waar ze 6 maanden lang dacht met een klant in gesprek te zijn, bleek er een hacker mee te kijken.

Het geeft ook een groot gevoel van schaamte, zegt José. Dat zorgt er bovendien voor dat incidenten niet altijd intern of extern gemeld worden, waardoor veel organisaties niet leren van eerdere fouten of denken dat ‘hen dit niet zal overkomen’, terwijl dat dus al gebeurd is

Iedereen is kwetsbaar voor verkoopfraude

Een van de grootste misverstanden rondom verkoopfraude is de aanname dat je als organisatie 'technisch goed beveiligd' moet zijn om immuun te zijn voor dit soort praktijken. In werkelijkheid blijkt juist de menselijke factor het grootste lek. Fraudeurs spelen in op herkenbare gedragingen, zoals:
 

• Vertrouwen, bijvoorbeeld via bestaande klantrelaties
• Snel schakelen in drukkere periodes
• Gebrek aan dubbele controle bij bestellingen of wijzigingen

Zelfs bedrijven met geavanceerde IT-beveiliging kunnen slachtoffer worden wanneer medewerkers onvoldoende getraind zijn in digitale waakzaamheid. Verkoopfraude is zelden een ‘technisch’ lek — het is bijna altijd een combinatie van sociale manipulatie en gebrekkige awareness.

Zes concrete maatregelen om verkoopfraude te voorkomen

Gelukkig zijn er technische én organisatorische maatregelen die helpen om verkoopfraude effectief terug te dringen. Een combinatie van preventie, detectie en training is daarbij essentieel.

Implementeer strikte verificatieprocedures

Zorg dat wijzigingen in klantgegevens, bestelinformatie of bankrekeningen altijd door twee personen worden goedgekeurd.

Gebruik e-mailbeveiliging (SPF, DKIM, DMARC)

Hiermee voorkom je dat criminelen makkelijk e-mails kunnen versturen uit naam van jouw domein.

Voer awareness-trainingen uit bij alle afdelingen

Niet alleen IT’ers, maar ook verkoop, administratie en support moeten phishing herkennen.

Gebruik digitale handtekeningvalidatie

Digitale facturen kunnen worden voorzien van betrouwbare certificaten die misbruik tegengaan.

Maak gebruik van threat intelligence en monitoringtools

Denk aan systemen die afwijkende e-mailcommunicatie of ongebruikelijke bestellingen detecteren.

Wees alert op onverwachte communicatie en tijdsdruk

Fraudeurs creëren graag urgentie. 'Betaal vandaag nog' of 'Bezorging mislukt' zijn klassieke triggers om versnelde besluitvorming af te dwingen.

Toekomstige trends: AI als dreiging én verdedigingsmiddel

AI heeft een dubbelrol in de strijd tegen verkoopfraude. Aan de ene kant maken generatieve AI-tools het makkelijker om geloofwaardige phishingmails, deepfake-audio of overtuigende communicatie na te bootsen. Aan de andere kant bieden AI-oplossingen ook krachtige middelen om patronen van fraude te herkennen.

Machine learning kan verdachte transactiepatronen detecteren, automatisch e-mailverkeer beoordelen op afwijkend taalgebruik en zelfs gesimuleerde phishingcampagnes uitvoeren om medewerkers alert te houden.

Verkoopfraude eist structurele aanpak

Verkoopfraude is geen incident maar een structureel en groeiend risico voor bedrijven. Niet alleen technologie, maar ook menselijk gedrag speelt hierin een cruciale rol. Wie denkt dat het ‘alleen anderen’ overkomt, loopt juist extra gevaar. Door een combinatie van technologische beveiliging, awareness en procedurele controle kunnen organisaties zich wapenen tegen deze onzichtbare maar verraderlijke dreiging.